Wspólne przejazdy: jaka odpowiedzialność kierowcy?

Przeczytaj także: Wspólne przejazdy a odpowiedzialność kierowcy

Yanosik AutoStop czy Blablacar to rozwiązania, które zyskują coraz więcej zwolenników. Ich użytkownicy dokonują rejestracji na stronie lub w aplikacji, dzięki czemu mogą oferować przejazdy bądź też je wyszukiwać. Wszystko wydaje się być proste. Jest jednak kwestia, która budzi pewne wątpliwości. Co dzieje się w razie wypadku? Kto ponosi odpowiedzialność za powstałe szkody? Czy kierowca jest zobowiązany wypłacić pasażerowi odszkodowanie? Kiedy dochodzi już do podróży, mogą jednak pojawić się obawy: co w sytuacji wypadku? Czy kierowca ma obowiązek wypłaty odszkodowania pasażerowi, z którym składał się na paliwo? Kto ponosi odpowiedzialność za szkody powstałe w trakcie jazdy?

Zasada winy

Jedną z zasad, które obowiązują w polskim systemie prawnym w takich przypadkach, jest zasada winy. Oznacza ona odpowiedzialność sprawcy za czyny sprzeczne z prawem. Zgodnie z tą zasadą osoba winna danego zdarzenia jest zobowiązana do zadośćuczynienia pasażerom. Jeśli kierowca spowoduje wypadek,
w którym pasażer dozna uszczerbku na zdrowiu, a Sąd orzecze o jego winie, to ten kierowca musi naprawić wyrządzone szkody. Jeśli jednak winny będzie inny uczestnik ruchu, to analogicznie to ta osoba będzie musiała pokryć koszty związane z wyrządzonymi szkodami.

Zasada winy obowiązuje zazwyczaj przy przewozie grzecznościowym, czyli nieodpłatnym. Należy do niego np. autostop.

Zasada ryzyka

W przypadku drugiej zasady, tzw. zasady ryzyka, obowiązuje domniemanie o winie kierowcy. Tę zasadę stosuje się w sytuacji, kiedy pasażer płaci kierowcy za przejazd. Zasada ryzyka wpisana jest w prowadzenie samochodu – kierowca odpowiada za skutki swoich działań, nawet jeśli nie są one wyrządzone umyślnie. Nawet w sytuacji, kiedy do wypadku dochodzi podczas nieszczęśliwego zbiegu okoliczności, np. zderzenia z sarną, kierowca ponosi odpowiedzialność za skutki zdarzenia. Pasażer nie musi udowadniać mu winy. W tym przypadku to kierowca musi dowieść, że zaszły okoliczności, które zwalniają go z odpowiedzialności. W tabelce pokazujemy różnice dwóch przytoczonych zasad.

Zapłaci ubezpieczyciel

Należy podkreślić, że zarówno w przypadku zasady winy, jak i ryzyka, za wypłatę odszkodowania odpowiedzialnym pozostaje ubezpieczyciel OC kierowcy. Po wypłacie odszkodowania, ubezpieczyciel ma jednak prawo wystąpić z regresem do kierowcy, czyli zwrotem wypłaconych pieniędzy. Nie ma to jednak zastosowania w przypadku, kiedy kierowca nie popełnił żadnego wykroczenia podczas wypadku oraz działał zgodnie z prawem.

Kierowcy nie muszą obawiać się poniesienia ewentualnych kosztów – pokrywa je obowiązkowa polisa OC. Kluczem jest jednak jak zawsze bezpieczna jazda. Jak dotąd nie otrzymaliśmy informacji o żadnym wypadku drogowym, który zdarzył się podczas przejazdu umówionego przez Yanosik AutoStop – mówi twórca aplikacji, Adam Tychmanowicz.

Strach przed konsekwencjami może skutecznie stłamsić ciekawe i przydatne inicjatywy, a carpooling do takich zdecydowanie należy. Pozostaje zachować zdrowy rozsądek, spojrzeć na obie strony medalu i zdecydować, która jest dla nas bardziej przekonująca.