Jak prawidłowo zabezpieczyć ładunek? Przepisy i kary w krajach Unii Europejskiej

Przeczytaj także: Przeładowanie pojazdu w transporcie drogowym a zaniżona waga w CMR - kto za to zapłaci?

- Większość państw członkowskich wymaga, aby ładunek został umieszczony na pojeździe w taki sposób, aby nie zagrażał osobom ani towarom. Nie może pozostawać poza pojazdem (na przykład przytwierdzony z tyłu) ani z niego spaść. Zalecane jest także regularne sprawdzanie mocowań ładunku w czasie przewozu zawsze, gdy jest to możliwe. Pierwszej kontroli należy dokonać najlepiej po kilku kilometrach podróży na postoju w bezpiecznym miejscu – tłumaczy Maurycy Kieruj, prawnik w TC Kancelarii Prawnej.

Jak bezpiecznie zamocować ładunek na pojeździe?

Mocowanie trzeba sprawdzić po gwałtownym hamowaniu lub innym nadzwyczajnym zdarzeniu podczas jazdy, a także po częściowym doładowaniu lub rozładowaniu na trasie przewozu. Po załadowaniu lub rozładowaniu drobnicy, jak to często ma miejsce w transporcie dystrybucyjnym, należy przywrócić mocowania pozostałych towarów.

Rozwiązania z zakresu mocowania ładunków, siły i wytrzymałość konstrukcji nośnych, wymagania mocowania i osprzętu mogą być znalezione w następujących normach ISO oraz EN:

• EN 12195-1 – Obliczenia sił mocowania
• EN 12195-2 – Pasy mocujące ładunki
• EN 12195-3 – Odciągi łańcuchowe
• EN 12640 – Punkty mocowania
• EN 12642 – Zabezpieczanie ładunków na pojazdach drogowych

Ile wynoszą kary za niewłaściwe zabezpieczenie pojazdu?

Nieprzestrzeganie warunków zabezpieczania ładunku na pojeździe naraża kierowcę i przewoźnika na poważne konsekwencje. Mowa nie tylko o konieczności zapłaty odszkodowania przy uszkodzeniu przesyłki, ale także o karach administracyjnych, których wielkość w poszczególnych krajach bywa różna.

- Najbardziej restrykcyjnie do sprawy podchodzą Niemcy, gdzie kara za niewłaściwe zabezpieczenie ładunku może kosztować przewoźnika nawet 5 tys. euro, a kierowcę - 120 euro mandatu. W większości państw obie strony ponoszą jednak solidarną odpowiedzialność, co oznacza mandat rzędu kilkuset euro dla kierowcy i firmy oraz dodatkowe problemy z realizacją przewozu do chwili, gdy ładunek zostanie zabezpieczony zgodnie z przepisami – mówi Maurycy Kieruj z TC Kancelarii Prawnej.

Sankcje za niewłaściwe zamocowanie ładunku w wybranych krajach UE

Kraj	Podstawa prawna	Mandat/kara dla kierowcy	Kara dla firmy/przewoźnika	Inne sankcje
Niemcy	§22, §23 StVO; §31 StVZO; OWiG	35 – 120 €	do 5.000 €	Punkty karne; zakaz jazdy
Francja	Code de la route art. R312-19; Arrêté 1999	135 - 750 €	Odpowiedzialność solidarna z kierowcą	Zakaz jazdy do czasu poprawy
Włochy	Codice della Strada art. 164; Circolare MIT	85 – 338 €	Kary administracyjne przy ponownych naruszeniach	Zakaz jazdy do czasu poprawy
Holandia	RVV1990; Dyrektywa 2014/47/UE wdrożona	370 €	Możliwa odpowiedzialność	Zakaz jazdy do czasu poprawy
Rumunia	Codul Rutier; OG nr. 43/1997; HG nr. 69/2012	ok. 290–580 lei (~60–120 €)	od 1.000 do 4.000 lei (~200–800 €)	Zakaz jazdy do czasu poprawy

Specyfika kontroli ładunku w krajach UE

W Niemczech BAG (Federalny Urząd Transportu Towarowego) jest bardzo aktywny w zakresie kontroli ładunków. Służby sprawdzają obliczenia według normy EN 12195-1 i wymagają posiadania dowodu obliczeń mocowania w razie kontroli (jest zalecany, ale nie zawsze wymagany formalnie).

Z kolei we Francji z kontrolą trzeba się liczyć nie tylko na drodze, ale też na parkingach, a prowadzi je kilka różnych jednostek, w tym lokalna żandarmeria, policja i DREAL (Regionalne Dyrekcje ds. Środowiska, Planowania i Mieszkalnictwa). W niektórych regionach kontrole są szczególnie skrupulatne, a jako wzorca do oceny często używa się normy EN 12195-1.

Za kontrole ładunków we Włoszech kontrole odpowiada Polizia Stradale i Motorizzazione, która coraz częściej zatrzymuje pojazdy również na głównych trasach. Posiadanie dokumentacji mocowania (np. wyliczenia sił mocujących) jest zalecane. Natomiast Rumunii kontrolę mocowania ładunku przeprowadza Policja drogowa (Poliția Rutieră) i ARR (Autoritatea Rutieră Română). Do zatrzymania w tym celu coraz częściej dochodzi na przejściach granicznych i w głównych korytarzach transportowych.

Jak uniknąć kar za niewłaściwe zamocowanie ładunku?

Znajomość lokalnych przepisów w zakresie mocowania ładunków jest kluczowa, żeby nie narazić się na sankcje podczas kontroli. Warto również mieć na uwadze, że stan mocowań w poszczególnych krajach sprawdzać mogą różne służby.

- Nieprawidłowości w tym zakresie mogą zaburzyć transport i narazić przewoźnika na kary umowne, na przykład w związku z opóźnieniami. Jeśli przewoźnik podejrzewa, że kara została nałożona bezpodstawnie, powinien się odwołać u odpowiedniego organu, w czym pomóc może wyspecjalizowana kancelaria prawna – przestrzega Maurycy Kieruj z TC Kancelarii Prawnej.