Przyszłość transportu ciężarowego

Przeczytaj także: Polska branża transportowa musi konkurować z krajami nadbałtyckimi

W opublikowanym przez Roland Berger raporcie „Truck Transportation 2030” przygotowanym we współpracy z kluczowymi osobami decyzyjnymi z międzynarodowych koncernów logistycznych, producentami pojazdów komercyjnych oraz pozostałymi przedsiębiorstwami tej branży, przedstawiono długofalowy wpływ kluczowych czynników na graczy branży przewozów ciężarowych.

Analiza rozwoju branży transportu drogowego oraz przeprowadzone wywiady z ekspertami wykazały sześć kluczowych trendów – są to: zmiany demograficzne i urbanizacja; wysoce wydajne, ciche ciężarówki o niskiej/zerowej emisyjności; całkowita transparentność floty; opłaty drogowe i regulacje; transport bezwypadkowy; rosnąca konkurencja. Każdy z powyższych trendów wpłynie na wykorzystywane środki transportu, wymagania klienta oraz koncepcje produktowe w ciągu najbliższych 20 lat.

Zmiany demograficzne i urbanizacja

Populacja na świecie rośnie i zmienia się jej rozkład. Następuje przesunięcie z krajów zachodnich do gospodarek wschodzących oraz z terenów wiejskich do terenów miejskich. Według prognoz, w 2030 roku na świecie będzie 8,3 mld ludzi, z czego 80 proc. w krajach rozwijających się oraz ponad połowa w miastach. Będzie to oznaczać powstawanie coraz większej ilości megamiast, szczególnie w krajach rozwijających się Wraz z takim trendem zmiany ludności zwiększa się nie tylko potrzeba transport, ale również zmienia się jego środek. Rosnące miasta będą musiały być logistycznie ze sobą połączone, a sieć transportowa wewnątrz miast będzie bardziej intensywna i wymagająca.

Te zmieniające się potrzeby transportowe będą prowadzić do konkretnych wymagań wobec produktów lub wręcz powstania nowych segmentów produktowych. Jednym z przykładów może być segment małych długodystansowych samochodów ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej 20-30t, które w zależności od lokalnych ograniczeń masowych obsługiwałyby zwiększające się odległości pomiędzy miejskimi hubami logistycznymi i centrami miast oraz jego przedmieściami. Producenci ciężarówek będą musieli dostosować swoją ofertę produktową do tego trendu.

Wysoce wydajne, ciche ciężarówki o niskiej/zerowej emisyjności

Rosnące ceny paliwa na całym świecie i co za tym idzie, zwiększające się koszty transportu powodują wykształcenie się popytu na energooszczędne rozwiązania pozwalające na obniżenie kosztów. Producenci ciężarówek będą musieli znacząco obniżyć zużycie paliwa również z powodu zaostrzających się w wielu krajach ograniczeń dotyczących emisyjności CO2 oraz innych zanieczyszczeń. Unia Europejska i inne kraje przewidują kary finansowe za przekraczanie limitów CO2.

W zależności od regionu i segmentu pojazdów można się spodziewać ograniczeń do 30 proc. w emisyjności CO2. Na szczeblu lokalnym miasta mogą mieć narzucone jeszcze niższe lub nawet zerowe limity emisyjności. Tak ostre standardy mogą być osiągnięte jedynie przez samochody z napędem hybrydowym lub elektrycznym.

Coraz większa liczba firm logistycznych oraz ich klientów deklaruje, że już prowadzi biznes w sposób przyjazny dla środowiska w celu odróżnienia się od konkurencji. Taki trend wymusi na producentach ciężarówek redukcję emisyjności CO2.

Całkowita transparentność floty

W celu osiągnięcia większej efektywności flot operatorzy będą musieli zapewnić pełną transparentność pojazdów, ruchu, tras i kierowców. W przeciągu najbliższej dekady centrale logistyczne będą w stanie śledzić pozycję ciężarówki, monitorować i zarządzać czasem kierowcy, stanem paliwa w baku oraz dostosowywać trasy pojazdów w czasie rzeczywistym w zależności od pojawiających się na bieżąco potrzeb. Doprowadzi to do redukcji pustych przebiegów i zwiększenia efektywności. Szacuje się, że w Niemczech w 2010 roku nieproduktywne przejazdy stanowiły ok. 20 proc. całkowitej przebytej drogi.

Samochody ciężarowe mogą być częścią systemu komunikacyjnego typu car-to-car, na bieżąco monitorującego i przekazującego dane dotyczące ruchu na drogach, ich stanu oraz ewentualnych zagrożeń.

Eksperci środowiskowi szacują, że w przyszłości możliwe będzie zmniejszenie zużycia paliwa o przynajmniej 10 proc. dzięki wdrożeniu zintegrowanych systemów IT w logistyce. Wybrani producenci oferują obecnie podobne systemy, lecz nie należy się spodziewać szybkiego powstania modularnych systemów typu open source, które można by łatwo dostosować do istniejących, często bardzo zróżnicowanych systemów IT w firmach logistycznych.

Opłaty drogowe i regulacje

Opłaty drogowe i regulacje stanowią obecnie nawet 10 proc. całkowitych kosztów w branży transportowej. Jest to proporcjonalnie dużo w porównaniu do innych pozycji kosztowych. Do 2030 roku spodziewana jest kontynuacja trendu rosnących opłat za wjazd do centrów miast, co spowoduje wzrost tego kosztu do ok. 15-25 proc. całkowitych kosztów transportu.

Opłaty za wjazd do centrum, jak np. londyńskie Congestion Charge mają na celu ograniczenie ruchu w centrum, a w praktyce oznaczają dodatkowy, obowiązkowy koszt. Kwestia regulacji zależy od woli polityków i różni się w zależności od kraju i regionu. Mając ten koszt na uwadze, jego trend wzrostowy oraz brak wpływu na kwestie regulacyjne, menedżerowie flot będą szukali innych możliwości obniżenia kosztów transportu poprzez np. zwiększenie jego efektywności.