Ubezpieczenie OC i AC: skuteczne odwołanie

Przeczytaj także: Ubezpieczenie OC to za mało. Poznaj korzyści AC

Pomocny rzeczoznawca

Gdy poszkodowany dysponuje pełną dokumentacją (tj. takimi dokumentami jak protokół oględzin pojazdu, kalkulacja kosztów naprawy, arkusz ustalenia wartości pojazdu, opinie ekspertów, itd.) – można się zastanawiać – jaki mógł być powód, że pewne elementy wyposażenia zostały całkowicie pominięte w protokole oględzin? Dlaczego niektóre części ubezpieczyciel zakwalifikował do naprawy, zamiast zapłacić za wymianę całego podzespołu? Czy ustalając wartość pojazdu, nie pominięto elementów wyposażenia dodatkowego? Dlaczego przyjęto taką a nie inną wysokość kosztów lakierowania a zadbany i serwisowany pojazd wyceniony został na połowę jego wartości? Takich pytań będzie oczywiście o wiele więcej. Istotne jest, aby merytorycznie i bez emocji odnieść się do każdej spornej kwestii.

Niewątpliwie za krok we właściwym kierunku należy uznać skorzystanie przez poszkodowanego z usług niezależnego, certyfikowanego rzeczoznawcy, którego opinia zasługiwać będzie na wysoki walor wiarygodności. Złożenie odwołania popartego jego opinią znacząco zwiększa szansę na uzyskanie dopłaty do odszkodowania. W treści odwołania należy wówczas czytelnie uwypuklić – jakie różnice występują w dokumentacji sporządzonej na zlecenie ubezpieczyciela a dokumentacją przedłożoną przez klienta. Takich elementów może być sporo.

Korekty dodatnie i ujemne

Na przykładzie szkód całkowitych można między innymi wskazać na stosowanie tzw. korekt dodatnich i ujemnych. Konieczność wprowadzenia korekt wynika z szeregu okoliczności. Będą to choćby korekty ze względu na przebieg pojazdu, liczbę właścicieli, pierwszą rejestrację, indywidualny zakup pojazdu zagranicą, stan ogumienia, stan ogólnej dbałości o pojazd, itp. Należy w tym momencie mieć świadomość, że ubezpieczyciel musi odpowiednio uzasadnić zastosowanie każdej korekty. Nie ma tutaj miejsca na pełną dowolność.

Jeśli zatem wartość pojazdu zostaje pomniejszona o na przykład 5 procent ze względu na stan utrzymania i ogólną dbałość o pojazd, oczekujmy od ubezpieczyciela przedstawienia przekonującego uzasadnienia. Zasady przyjęte przez środowisko rzeczoznawców określają również maksymalne dopuszczalne poziomy korekt. Przykładowo, ubezpieczyciel, który przyjmuje korektę ujemną za indywidualny zakup pojazdu zagranicą w maksymalnej dopuszczalnej wysokości, powinien wyjaśnić dlaczego nie zastosował wartości przyjmowanej domyślnie przez system ekspercki.

Naprawa a wartość auta

Wartości domyślne nie zawsze zresztą mają wierne przełożenie na rzeczywistość i w wielu przypadkach, pomimo przekroczenia wartości uznawanych za „normatywne”, nie zachodzi w ogóle potrzeba korygowania wartości pojazdu. Bardzo często okazuje się ponadto, że jedna i ta sama okoliczność według opinii ubezpieczyciela wpływać będzie na obniżenie wartości, zaś według niezależnego rzeczoznawcy – zgoła przeciwnie. Dotyczyć to będzie między innymi takich sytuacji jak szacunkowe korekty z tytułu wcześniejszych napraw.

O ile w pierwszych latach eksploatacji przeprowadzone naprawy powodują obniżenie wartości w odniesieniu do pojazdów bezwypadkowych, to wykonane prawidłowo naprawy w starszych samochodach najczęściej nie mają już wpływu na ich wartość, a mogą nawet spowodować poprawę ich stanu technicznego i wzrost ceny za jaką teoretycznie można uzyskać przy jego sprzedaży.

Współczynnik ekspercki

Szerokie pole do nadużyć daje ubezpieczycielom ponadto możliwość zastosowania tzw. współczynnika eksperckiego, co ma zastosowanie w przypadku szkód całkowitych w celu zaniżenia wartości pojazdu przed szkodą lub zawyżenia wartości wraku. W szczególności dziwić może zawyżanie wartość pozostałości, co skutkuje zmniejszeniem należnych świadczeń. Tymczasem, zważywszy na wysokie prawdopodobieństwo istnienia uszkodzeń powypadkowych, których zdiagnozowanie wiązałoby się ze znaczącym nakładem czasu oraz koniecznością użycia specjalistycznych przyrządów, wskazane być może byłoby zastosowanie współczynnika eksperckiego pomniejszającego, a nie sztucznie powiększać wartość wraku.

W odniesieniu do szkód częściowych, gdy są one rozliczane w wariancie kosztorysowym, najwięcej sporów będzie dotyczyło takich kwestii jak amortyzacja, stosowanie tanich zamienników zamiast podzespołów oryginalnych, stawka za roboczogodzinę, zakwalifikowanie danych elementów do naprawy lub wymiany, itp. Szczególną rolę w tym zakresie odgrywa bogate orzecznictwo. Zakłady ubezpieczeń kreują niestety na drodze polubownej własną praktykę, nie zawsze zgodną z orzecznictwem Sądu Najwyższego. Nie jest sztuką sporządzić obszerne objętościowo odwołanie, z przytoczeniem kilkunastu orzeczeń. Sekret tkwi w odpowiednim wyborze tez z orzecznictwa. Przede wszystkim – muszą one odnosić się do możliwie najbardziej zbliżonego stanu faktycznego.